NLconnect is de branchevereniging van de telecom-, breedband- en glasvezelindustrie

Telecom roept op tot samenwerking bij Defensie-oefeningen die radiosignalen verstoren

Opinie
17 juli 2025
Telecom roept op tot samenwerking bij Defensie-oefeningen die  radiosignalen verstoren

Met de Wet op de Defensiegereedheid wil Defensie meer ruimte om zich in vredestijd voor te bereiden op moderne conflicten. Dat omvat ook het oefenen met digitale oorlogsvoering, zoals het verstoren van radiosignalen. Zulke activiteiten kunnen echter leiden tot verstoring van mobiele netwerken, omroepdiensten en private 5G. Volgens NLconnect directeur Mathieu Andriessen is samenwerking bij oefenen nodig zodat de continuïteit van vitale communicatienetwerken kan worden geborgd. 

Veiligheid is de basis van onze manier van leven. Defensie beschermt– in lijn met haar eerste hoofdtaak uit de Grondwet – ons grondgebied en dat van NAVO-bondgenoten. De kans dat Nederland betrokken raakt in een militair en/of digitaal conflict wordt steeds groter. Het conflict in Oekraïne laat bovendien zien hoe dichtbij en ontwrichtend moderne oorlogvoering kan zijn. In dat licht is het logisch dat we fors investeren in Defensie en dat onze militairen ook in eigen land moeten kunnen oefenen en trainen – op het land, ter zee, in de lucht én digitaal.

Wet op de Defensiegereedheid

Onlangs sloot de internetconsultatie van de Wet op de Defensiegereedheid (Wodg), waarop NLconnect heeft gereageerd. Dit wetsvoorstel voorziet in een breed palet aan nieuwe bevoegdheden die Defensie kan inzetten om zich voor te bereiden op een mogelijk conflict. Voor trainingsactiviteiten en oefeningen wanneer er géén directe oorlogsdreiging of crisissituatie is – in vredestijd dus. Van laagvliegen en nachtschieten tot het inzetten van drones. Maar ook het tijdelijk verstoren of manipuleren van radiosignalen of communicatieverbindingen wordt door Defensie voorzien. 

Jamming en spoofing verstoren vitale communicatienetwerken

Concreet wil Defensie gaan oefenen met afwijkend frequentiegebruik zoals jamming (het blokkeren van signalen), spoofing (het nabootsen van signalen om anderen te misleiden), en het gebruik van radioapparatuur die normaal verboden is. Zoals dat in echte conflictsituaties ook gebeurt. Dit kan echter leiden tot verstoring van alle communicatie die gebruik maakt van frequenties, zoals de mobiele netwerken, omroepdiensten en private 5G. En daarmee tot maatschappelijke ontwrichting. 

Maatschappelijke ontwrichting

Zonder betrouwbare connectiviteit komt niet alleen het dagelijks leven van consumenten tot stilstand, maar stokt ook de maatschappij en economie als geheel. Zorg, onderwijs, mobiliteit, logistiek, digitale overheidsdiensten, financiële transacties, hulpdiensten en productieprocessen zijn allemaal afhankelijk van stabiele en continue digitale netwerken. Om die reden is de telecominfrastructuur door de overheid aangewezen als vitale infrastructuur. Onze sector vormt bovendien de ruggengraat van andere vitale sectoren, zoals de zorg, luchtvaart, energie, mobiliteit en hulpdiensten. 

Bij uitval van digitale infrastructuur worden dus altijd publieke belangen geraakt. Bij militaire oefeningen met afwijkend frequentiegebruik in vredestijd bestaat dus een zeer groot risico op onbedoelde maatschappelijke schade. 

Goed overleg tussen Defensie en frequentiegebruikers

Ook in de telecom- en breedbandsector herkennen we natuurlijk het belang van goede voorbereiding. Onze leden investeren voortdurend – en op grote schaal – in weerbare, cyberveilige, robuuste en redundante digitale netwerken en dienstverlening, gericht op het voorkomen van verstoringen en het waarborgen van continuïteit in alle omstandigheden. Juist daarom begrijpen wij de urgente wens van Defensie om zich met oefeningen voor te bereiden op toekomstige dreigingen. Een sterke krijgsmacht en operationele telecomnetwerken zijn allebei fundamenteel voor onze samenleving - juist in tijden van dreiging, crisis of conflict.

Door goede samenwerking kan het versterken van onze defensiegereedheid juist hand in hand met het borgen van de continuïteit van telecomnetwerken. Beide zijn vitaal voor onze nationale veiligheid en onze way of life. Voor beide moet – en kan – ruimte zijn. Die balans vraagt om goed overleg tussen Defensie en frequentiegebruikers.

Mathieu Andriessen is directeur bij NLconnect, de branchevereniging van de telecom- breedband- en glasvezelindustrie